Financiële cijfers
Statiegeld Nederland
Verpact is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de activiteiten van Statiegeld Nederland. Vandaar dat Verpact geconsolideerde cijfers opstelt. In deze paragraaf lichten we de cijfers van Statiegeld Nederland uit.
Een statiegeldsysteem is een effectief systeem om waardevolle grondstoffen te behouden. Maar het is ook een kostbaar systeem. Om ervoor te zorgen dat consumenten hun verpakkingen kunnen inleveren, is een landelijk dekkend netwerk van innamepunten nodig. Het systeem wordt bekostigd uit de producentenbijdrage en niet-geïnd statiegeld.
Een statiegeldverpakking legt na inlevering een reis af om gerecycled te worden tot grondstof voor nieuwe blikjes en flesjes. Om dit mogelijk te maken, krijgen innamepunten een vergoeding voor het legen en schoonhouden van de automaat, voor personeel en voor logistiek. Ook is geld nodig voor de telcentra en de automatisering. Daarnaast wordt veel extra geld geïnvesteerd in nieuwe uitbetalende innamepunten en in het opzetten en uitvoeren van consumentencampagnes.
De kosten worden, net zoals in andere Europese landen, gefinancierd vanuit twee geldstromen: de producentenbijdrage en niet-uitbetaald statiegeld.
Om de inzameling verder te verhogen, zal ook de komende jaren geïnvesteerd worden in het statiegeldsysteem. Hiervoor worden extra innamepunten gerealiseerd en het statiegeldsysteem geoptimaliseerd, zoals uitgewerkt in het plan van aanpak. Voor 2025 worden de investeringen geraamd op ruim 100 miljoen euro. Komende jaren zullen de kosten voor het statiegeldsysteem verder toenemen. De begrootte kosten voor 2025 bedragen bijna 215 miljoen euro. Voor 2025 zijn de opbrengsten inclusief niet ingeleverd statiegeld begroot op 180 miljoen, hetgeen tot een begroot tekort voor 2025 van 35 miljoen euro leidt.
Onderstaand een overzicht van de financiën van Statiegeld Nederland voor de periode 1 januari tot en met 31 december 2024.
Onderstaande tabel is opgesteld op basis van voorlopige cijfers.
Bedragen x € 1.000.000
Toelichting per post onder de tabel.
Cijfers Statiegeld Nederland
| Inkomend | Uitgaand | ||
|---|---|---|---|
| 1 - Ontvangen producentenbijdrage | 33 | 5 - Vergoeding innamepunten | 98 |
| 2 - Niet ingeleverd statiegeld | 139 | 6 - Transport en verwerking | 57 |
| 3 - Overige opbrengsten | 21 | 7 - Kosten investeringen statiegeldsysteem | 30 |
| 8 - Overige kosten | 20 | ||
| 4 - Per saldo verrekening overschotten en tekorten | 12 | ||
| Totaal | 205 | Totaal | 205 |
Toelichting
1. Producenten van drankflessen en blikjes met statiegeld betalen ter financiering van het statiegeldsysteem een verplichte producentenbijdrage per statiegeldverpakking die in Nederland wordt verkocht. De producentenbijdrage bedraagt in 2024 1,6 eurocent per grote kunststof statiegeldfles, 1,4 eurocent per kleine kunststof statiegeldfles en 0,2 eurocent per blikje.
2. Niet ingeleverd statiegeld: Zoals bij alle statiegeldsystemen die in ontwikkeling zijn wordt het niet-teruggevraagde statiegeld doorconsumenten gebruikt om te investeren in de verdere uitrol van het statiegeldsysteem. Omdat statiegeld een duur systeem is vragen wij naast dit niet-geïnde statiegeld aanvullend een bijdrage van producenten om het statiegeldsysteem te bekostigen. Deze gelden worden gebruikt om de huidige infrastructuur van het statiegeldsysteem te verbeteren en – in lijn met het plan van aanpak – het aantal innamepunten snel uit te breiden. In 2024 was er voor 139 miljoen euro aan niet-geïnd statiegeld. Dit is samen met de bijdrage van producenten onder andere besteed aan de aanschaf van nieuwe automaten. In 2024 is er voor meer dan 75 miljoen euro aan nieuwe automaten aangeschaft en in bruikleen geplaatst bij innamepunten. Naast de afschrijvingskosten voor de automaten (29 miljoen euro) zijn vergoedingen aan innamepunten (98 miljoen euro) en kosten voor transport en verwerking (57 miljoen euro) grote kostenposten die worden gefinancierd uit het niet-ingeleverd statiegeld. Ook maakten we kosten voor campagnes, ICT en de uitvoering van het plan van aanpak om de inzameling verder te verhogen. De opbrengsten van niet-ingeleverd statiegeld zullen in de toekomst gaan afnemen, gezien de groei van de inzamelpercentages van statiegeldverpakkingen.
3. Overige opbrengsten betreft de opbrengst van ingezameld materiaal en renteopbrengsten. De ingeleverde verpakkingen met statiegeld hebben een waarde als grondstof voor nieuwe verpakkingen. Omdat de verpakkingen na inzameling in het statiegeldsysteem terechtkomen en worden verwerkt, ontvangen producenten en importeurs het materiaal of de materiaalwaarde (na aftrek van organisatiekosten) naar rato van Statiegeld Nederland retour.
4. Jaarlijks ontstaat een tekort of een overschot, als gevolg van het verschil tussen de in een kalenderjaar daadwerkelijk gemaakte netto kosten van inzameling en verwerking en de in hetzelfde kalenderjaar ontvangen opbrengsten. Het tekort van 12 miljoen euro over 2024 wordt conform de voorgeschreven systematiek de komende drie kalender jaren verrekend.
5. De innamepunten ontvangen een vergoeding voor de kosten die zij maken, zoals personeels-, onderhouds- en energiekosten. Deze vergoeding is in 2021 vastgesteld op basis van de kosteninschattingen op dat moment. Omdat de kosten sindsdien zijn gestegen en het aantal te verwerken verpakkingen is verachtvoudigd, is in 2024 een extern kostenonderzoek verricht (conform afspraak in 2021). Hieruit is gebleken dat de kosten voor de innamepunten de afgelopen jaren zijn gestegen vanwege onder meer hogere energie-, personele en schoonmaakkosten (onder meer vanwege de restjes uit de blikjes). Daarom is de vergoedingenstructuur voor innamepunten hierop aangepast. Dit heeft in 2024 geresulteerd in een eenmalige correctie van 14 miljoen euro aan de innamepunten, ter compensatie van de gestegen kosten.
6. Transport en verwerking betreffen transportkosten van ingeleverde statiegeldverpakkingen naar telcentra, de kosten van tel- en sorteercentra en verrekening van de materiaalwaarde.
7. Kosten investering statiegeldsysteem; om het voor potentiële innamepunten aantrekkelijker te maken statiegeldverpakkingen in te gaan nemen, betaalt Statiegeld Nederland vanaf 2024 de innameautomaten. Nieuwe innamepunten hoeven dus niet zelf te investeren, terwijl bestaande innamepunten wel deels zelf in automaten hebben geïnvesteerd. Bij de innamepunten die het betreft, heeft over 2021 tot en met 2023 een eenmalige verrekening plaatsgevonden tussen ontvangen en nog te ontvangen vergoedingen zodat ook voor hen nu een gelijke situatie geldt als die voor nieuwe innamepunten geldt. Dit gaat om een bedrag van 28 miljoen euro. In 2024 is voor meer dan 75 miljoen euro aan nieuwe automaten aangeschaft door Statiegeld Nederland en in bruikleen geplaatst bij innamepunten. Deze aangeschafte automaten worden over meerdere jaren afgeschreven.
8. De overige kosten hebben onder andere betrekking op campagnes, ICT en uitvoering van het plan van aanpak om de inzameling verder te verhogen.
Onderstaande tabel is opgesteld op basis van voorlopige cijfers.
Bedragen x € 1.000.000
Toelichting per post onder de tabel.
Balans Statiegeld Nederland
| Balans per 31 december 2024 | |||
|---|---|---|---|
| 1 - Immateriële vaste activa | 119 | 6 - Eigen vermogen | - |
| 2 - Materiële vaste activa | 6 | 7 - Voorzieningen | 19 |
| 3 - Voorraden | 1 | 8 - Statiegeldverplichting | 138 |
| 4 - Vorderingen | 138 | 9 - Af te rekenen verplichtingen ketens | 74 |
| 5 - Liquide middelen | 121 | 10 - Overige kortlopende schulden | 154 |
| Totaal | 385 | Totaal | 385 |
Toelichting
1. Immateriële vaste activa: betreft vooruitbetaalde bedragen voor de investeringen door innamepunten die door Statiegeld Nederland worden vergoed. Dit betreft eind 2024 een bedrag van 117 miljoen euro. Daarnaast betreft het investeringen in het software-pakket. Dit betreft een bedrag van 2 miljoen euro eind 2024.
2. Materiële vaste activa: betreft voornamelijk investeringen in tel- en sorteercentra van Statiegeld Nederland voor een bedrag van euro 5 miljoen.
3. Voorraden: betreft emballage in de vorm van retourzakken/big bags die gebruikt worden voor het transport van ingeleverde statiegeldverpakkingen.
4. Vorderingen: hebben betrekking op nog te factureren en gefactureerd statiegeld en producentenbijdrage over de laatste maanden van 2024.
5. Liquide middelen: zijn ter dekking van de (kortlopende) verplichtingen van Statiegeld Nederland
6. Tekorten en overschotten: worden geïnvesteerd in het statiegeldsysteem. Derhalve is het saldo van baten en lasten van Statiegeld Nederland nihil en wordt geen eigen vermogen opgebouwd.
7. Voorzieningen: per jaareinde wordt een inschatting gemaakt hoeveel statiegeldverpakkingen die op de markt zijn gebracht in het nieuwe jaar nog retour gaan komen. Hieruit volgt een verwachte uitstroom van middelen voor de innamevergoeding aan retailers en daarvoor wordt een voorziening gevormd. Dit betreft een bedrag van 19 miljoen euro.
8. Statiegeldverplichting: betreft het saldo van het statiegeld dat op de markt is gebracht minus het statiegeld op de retour gekomen artikelen. Per jaareinde is een aanpassing gedaan voor het statiegeld van verpakkingen die naar verwachting niet retour komen. De aanpassing betreft het niet ingeleverd statiegeld dat reeds is genoemd bij de inkomende stromen en bedraagt 139 miljoen euro. Dit bedrag is gebruikt om het statiegeldsysteem te onderhouden en verder te optimaliseren. Zie de toelichting op de geconsolideerde cijfers Verpact voor meer uitleg.
9. Jaarlijks ontstaat een tekort of een overschot, als gevolg van het verschil tussen de in een kalenderjaar daadwerkelijk gemaakte netto kosten van inzameling en verwerking en de in hetzelfde kalenderjaar ontvangen opbrengsten. Het bedrag van 74 miljoen euro wordt conform de voorgeschreven systematiek de komende drie kalenderjaren geïnvesteerd in het statiegeldsysteem.
10. Overige kortlopende schulden: hebben onder andere betrekking op nog te ontvangen facturen van innamepunten voor de investeringen in het statiegeldsysteem en herijking van de innamevergoeding.